Wypalenie zawodowe to problem, który może dotknąć pracowników różnych branż. Wpływa negatywnie na ich efektywność, a przede wszystkim znacznie obniża poczucie zadowolenia z wykonywanej pracy. Podpowiadamy, jakie mogą być przyczyny tego stanu, przykładowe objawy oraz jak można sobie z nim poradzić.

Zgodnie z trójwymiarową teorią Christiny Maslach, wypalenie zawodowe możemy zdefiniować jako „zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób”. Jego wystąpienie wiąże się ze zmęczeniem organizmu, na który długotrwale oddziaływały czynniki powodujące stres.

To niezwykle trudna sytuacja, gdyż praca może męczyć i powodować negatywne odczucia, a pracownik nie zawsze ma możliwość zmiany czy też nawet odpoczynku. Co więcej, niekiedy może nawet nie być świadomy, co mu dolega i jakie kroki należy podjąć.

Jakie rozpoznać wypalenie zawodowe?

Objawów wypalenia zawodowego jest wiele. Dotyczą zarówno sfery fizycznej, jak i psychicznej, a każdy człowiek może przeżywać je inaczej. Oto przykładowe symptomy tego stanu:

• zmęczenie i spadek odporności,
• stres i zdenerwowanie,
• bóle głowy i problemy gastryczne (choroby psychosomatyczne),
• bezsenność,
• utrata wiary we własne umiejętności i kompetencje zawodowe,
• problemy z koncentracją i realizacją powierzonych zadań,
• niechęć do pracy i obojętność w stosunku do wykonywanych obowiązków zawodowych,
• wahania nastroju, większe poczucie irytacji, bezsilności i nagromadzenie innych negatywnych emocji,
• wycofanie się z życia towarzyskiego, brak chęci do aktywności i kontaktów z innymi ludźmi,
• większa skłonność do używek.

Wypalenie zawodowe może dotknąć każdego pracownika, ale są profesje, które uznaje się za obarczone większym ryzykiem niż pozostałe. Wśród nich możemy wymienić zawody medyczne (lekarze, pielęgniarki), pracowników socjalnych czy nauczycieli. W przeszłości syndrom ten dotykał głównie osoby 40+, jednak obecnie z problemem wypalenia zawodowego coraz częściej muszą mierzyć się także młodsi wiekiem pracownicy.

Jak pokonać wypalenie zawodowe?

Jeśli zauważymy u siebie syndrom wypalenia zawodowego, możemy podjąć działania mające na celu pokonanie problemu i powrót na właściwe tory zawodowe. Skutecznym sposobem może być m.in.:

• Znalezienie nowego hobby, które pomoże rozładować negatywne emocje oraz będzie stanowić „odskocznię” od pracy i związanych z nią stresów. Może to być zarówno aktywność fizyczna, jak i coś innego, np. nauka języków czy nawet gry na instrumencie.
• Oddzielenie życia „w pracy” i życia „po pracy” – niezabieranie pracy do domu pozwoli zachować zdrowe proporcje, unikać przepracowania oraz ciągłego myślenia o sprawach zawodowych.
• Wzięcie urlopu, który pozwoli wyciszyć się i spojrzeć z dystansu na życie zawodowe. Kilka dni wypoczynku nie rozwiąże oczywiście wszystkich problemów, ale stanowi okazję, by nabrać sił do dalszej pracy.
• Skorzystanie z porad specjalistów, którzy nauczą, jak radzić sobie ze stresem, popracują nad naszym poczuciem wartości oraz pomogą z powrotem odnaleźć codzienną radość w pracy. Nie należy się wstydzić korzystania z pomocy fachowców.

Powyższe wskazówki nie stanowią oczywiście gwarancji sukcesów, ale mogą pozytywnie wpłynąć na nasze samopoczucie i pomóc w pokonaniu zawodowych problemów.